Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2016

Α. ΦΑΣΙΑΝΟΣ - Η ΠΟΛΙΣ

Από πού μπορούμε να καταλάβουμε ότι ο πίνακας είναι του Α. Φασιανού; Περιγράψτε τον.

Η Πόλις, από το ποίημα του Καβάφη
  •  Οι μορφές του Φασιανού είναι πάντα αναγνωρίσιμες. Τα αθλητικά σώματα των ηρώων του ξεχειλίζουν, διαστέλλοντας τον χώρο, απειλώντας να τον διαρρήξουν με τη ζωτικότητά τους.
  • Ένα αγόρι είναι ο πρωταγωνιστής του πίνακα του Φασιανού. Οι "νικητές της ζωής", όπως είχε αναφέρει για τα αγόρια και κορίτσια. Νκητές γιατί έχουν κερδίσει την αιωνιότητα της νιότης μέσα από τα έργα του.
  •  Αυτή τη φορά ζωγραφισμένος με μπλε ανοιχτό χρώμα σχεδόν σε όλη την επιφάνεια του πίνακα.
  •  Εικονίζεται όπως τις περισσότερες φορές το προφίλ του (αργότερα θα σχεδιάσει και λευκές γυναικείες μορφές γυρισμένες με την πλάτη προς τον θεατή).
  • Επίσης το ανεμιζόμενο χρωματιστό φουλάρι που εικονίζεται σε πολλούς πίνακες του Φασιανού (ιδίως με τους ποδηλάτες) κάνει και εδώ την εμφάνισή του. 
  • Τον πίνακα "Η Πόλις", ο Φασιανός τον εμπνεύστηκε από ποίημα του Καβάφη.
 Ας ακούσουμε και το ποίημα του μεγάλου Έλληνα ποιητή σε ανάγνωση της μεγάλης επίσης ηθοποιού Έλλης Λαμπέτη. ΚΛΙΚ

"Ο ποιητής είναι απόλυτος, δεν υπάρχουν νέοι τόποι, δεν υπάρχουν άλλες θάλασσες. Η άρνηση αυτή του ποιητή δεν αναφέρεται βέβαια κυριολεκτικά σε άλλες πόλεις, καθώς αυτό που επιχειρεί να αναδείξει εδώ ο Καβάφης είναι η πλήρης αδυναμία του ανθρώπου να ξεφύγει από τον εαυτό του, τις επιλογές και τα λάθη του. Η πόλη, δηλαδή, από την οποία θέλουμε να ξεφύγουμε δεν είναι παρά ο ίδιος μας ο εαυτός κι αυτό φυσικά είναι αδύνατο. Εφόσον κάποιος έχει καταστρέψει τη ζωή του με λανθασμένες αποφάσεις κι εκτιμήσεις, με τον ίδιο τρόπο, ακόμη κι αν προσπαθήσει να φτιάξει τη ζωή του από την αρχή, είναι καταδικασμένος να κάνει τα ίδια ή παρόμοια λάθη. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να αλλάξουν και φυσικά δεν μπορούν να ξεφύγουν από το παρελθόν τους.   
Η "Πόλις" είναι ένα ποίημα ιδιαίτερα αυστηρό για τις προοπτικές των ανθρώπων, και βασίζεται στη διαπίστωση του ποιητή, ότι δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τις ελλείψεις και τις αδυναμίες του εαυτού μας".
  • Πώς μπορεί να απέδωσε ο ζωγράφος το νόημα του ποιήματος του Καβάφη;

Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2016

Ν. ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ - ΗΡΩΑΣ ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΗΣ

Από πού καταλαβαίνετε ότι ο πίνακας ανήκει στον Ν. Εγγονόπουλο; Περιγράψτε τον.

Ήρωας και ποιητής, ελαιογραφία  (λάδι σε καμβά), 1/1/1973
  • Εικονίζονται δυο άνθρωποι, ο ποιητής και ο ήρωας που φαίνεται ότι έχει ο καθένας τη δική του κίνηση.
  • Ο ποιητής παίζει το μουσικό του όργανο, κάτι σαν λύρα, ερμηνεύοντας μια μελωδία.
  • Ο ήρωας με σηκωμένο το χέρι με το σπαθί, φαίνεται να έχει κίνηση σαν να πολεμάει εκείνη τη στιγμή.
  • Επικρατούν τα σκούρα χρώματα, όπως κόκκινο, σκούρο μπλε και γκρι.
  • Στο βάθος διακρίνουμε μια ήρεμη θάλασσα και ένα πλοίο να πλέει. 
  • Πάνω σε ένα υψόμετρο ένα κάστρο με απαλό κίτρινο χρώμα. Ο ουρανός είναι σκούρο μπλε χρώμα και στο βάθος, σαν πιο μακριά, ανοίγει.
  • Υπάρχουν γεωμετρικά σχήματα (από τα βασικά χαρακτηριστικά του ζωγράφου): ένας κώνος μωβ, μια μαύρη μπάλα και ένα κόκκινο ορθογώνιο παραλληλόγραμμο.
  • Ο ποιητής είναι γυμνασμένος, το μισό του σώμα (από τη μέση και πάνω) είναι γυμνό και το άλλο μισό σκεπάζεται από ένα ροζ ύφασμα. Κρατάει τη λύρα του και στο κεφάλι του φοράει στεφάνι από δάφνη. Τα πόδια του είναι πλατιά και μεγάλα (άλλο χαρακτηριστικό του ζωγράφου, τα μεγάλα άκρα).
  • Ο ήρωας φοράει κόκκινο ρούχο στα πόδια και στο κορμί, τα χέρια του είναι ακάλυπτα. Από πάνω από το κόκκινο ύφασμα φοράει μια χρυσή πανοπλία, στα πόδια του μπλε επικαλαμίδες και στο κεφάλι του στεφάνι ελιάς. Κρατά τη μπλε ασπίδα του μπροστά στο στήθος του και με το σπαθί του σχίζει τον αέρα. Τα πόδια του είναι, όπως και του ποιητή, πλατιά και μεγάλα.
  • Τα πρόσωπά τους είναι απρόσωπα, δεν έχουν χαρακτηριστικά (επίσης άλλο χαρακτηριστικό του ζωγράφου).
  • Σε ποιες εποχές μπορεί να αναφέρεται ο πίνακας και ποια μπορεί να είναι τα εικονιζόμενα πρόσωπα; Γιατί άραγε να έχει διαλέξει αυτά τα συγκεκριμένα πρόσωπα να τα βάλει μαζί ο ζωγράφος;
  • Ποια τα συναισθήματά σου βλέποντας τον πίνακα του Εγγονόπουλου;

Κυριακή 24 Ιανουαρίου 2016

Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

H αναπόληση των ελληνικών γλυπτών που βρίσκονται μακριά από τον τόπο καταγωγής τους δεν τελειώνει σε δυο μόνο μουσεία (Λούβρο, Λονδίνου), καθώς τα μεγαλύτερα μουσεία της Ευρώπης, αλλά και της Αμερικής «φιλοξενούν» σπουδαία κομμάτια της ελληνικής ιστορίας.

Ας δούμε κάποια από τα πιο σημαντικά στην παρακάτω παρουσίαση

http://e-dimotiko.gr/mydocs/museum.pps

Δείτε στο παρακάτω βίντεο κάποια γνωστά αγάλματα. Το αποτέλεσμα της φαντασίας του σκηνοθέτη, βοηθούμενο πάντα από την τέχνη...

Πέμπτη 21 Ιανουαρίου 2016

Η ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ

Η Αφροδίτη της Μήλου είναι ένα πολύ γνωστό μαρμάρινο άγαλμα, της ελληνιστικής εποχής, το οποίο βρέθηκε την άνοιξη του 1820 (8 Απριλίου) σε αγροτική περιοχή της Μήλου, σε θέση αρχαίου οικισμού, από έναν αγρότη που λεγόταν κατά πάσα πιθανότητα Θεόδωρος ή Γεώργιος Κεντρωτάς. 
 
Ο χώρος όπου βρέθηκε το άγαλμα
Ο ίδιος, λόγω των πολλών πιέσεων που δέχτηκε (από Γάλλους αρχαιολόγους και διπλωμάτες, από τους Έλληνες προκρίτους του νησιού και από τον δραγουμάνο Μουρούζη που εκπροσωπούσε και την Υψηλή Πύλη, δηλαδή την κυβέρνηση των Οθωμανών) μάλλον δεν μπόρεσε να κερδίσει κάτι σημαντικό από το εύρημά του, αν και οι περισσότερες πηγές αναφέρουν ότι πήρε 400 γρόσια. Το άγαλμα, που βρέθηκε σε πάνω από 6 χωριστά κομμάτια, κατέληξε έναν χρόνο αργότερα στο Μουσείο του Λούβρου, όπου και εκτίθεται μέχρι σήμερα. Στο μουσείο της Μήλου υπάρχει ένα πιστό αντίγραφό του, το οποίο έστειλε αργότερα ως δωρεά το Λούβρο.

Η Αφροδίτη της Μήλου είναι από παριανό μάρμαρο και έχει ύψος 2,02 μ. Χρονολογείται γύρω στο 100 π.Χ. και παριστάνει την Αφροδίτη παρότι αρχικά κάποιοι θεωρούσαν ότι μπορεί να παριστάνει και την Αμφιτρίτη. Βρέθηκε ακρωτηριασμένο και εικάζεται πως η θεά στο αριστερό της χέρι κρατούσε μήλο ή καθρέφτη ή ότι με τα δύο χέρια της κρατούσε την ασπίδα του Άρη. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι δεν έκανε τίποτε από αυτά και ότι ήταν έτοιμη να λουστεί. Τελευταία, η καθηγήτρια Εlizabeth Wayland Barber, υποστήριξε ότι το άγαλμα, κρατούσε μια ρόκα με μαλλί στον υψωμένο αριστερό της ώμο, ενώ με το δεξί της χέρι οδηγούσε το νήμα στο αδράχτι που κρέμονταν μπροστά της.... 
η Αφροδίτη που κλωθά...
Για τα χέρια της υπάρχει ο μύθος ότι έσπασαν πάνω σε καβγά Γάλλων αρχαιολόγων και Ελλήνων κατά τη μεταφορά του αγάλματος, αλλά αυτό δεν ευσταθεί γιατί το έργο είχε βρεθεί εξαρχής δίχως τα χέρια. Εκείνο που πιθανόν αληθεύει είναι ότι τμήματα των χεριών είχαν βρεθεί σε διάφορα σημεία και ότι το αριστερό κρατούσε μήλο, αλλά χάθηκε κατά τη μεταφορά ή ότι επάνω στη συμπλοκή (η οποία όντως συνέβη για την απόκτησή της), κάποια από αυτά τα κομμάτια που συνόδευαν το γλυπτό (όπως το αριστερό χέρι) έπεσαν στη θάλασσα από τα βράχια και χάθηκαν για πάντα. 
Η θεά στα μαλλιά φέρει κεφαλόδεσμο (ταινία) από την οποία πίσω ξεφεύγουν βόστρυχοι (μπούκλες). 
 
Ο κότσος είχε βρεθεί χωριστά και αποκαταστάθηκε
Έφερε επίσης κοσμήματα όπως φαίνεται από τα σημάδια που απέμειναν στα αυτιά (σκουλαρίκια) και ίσως περιδέραιο και διάδημα -όπως επίσης φανερώνουν κάποια χαρακτηριστικά σημάδια. Πιθανόν να ήταν και πολύχρωμο έργο, αλλά το χρώμα από το παριανό μάρμαρο έχει πια χαθεί και δεν μπορούμε να εικάσουμε με σιγουριά τα χρώματα που ίσως είχαν χρησιμοποιηθεί. Κάτω από το δεξί μαστό υπάρχει μία τρύπα για τη μεταλλική στήριξη του δεξιού χεριού που λείπει. Επειδή η δεξιά πλευρά ήταν πιο καλοδουλεμένη και οι ειδικοί εικάζουν ότι είχε προορισμό να τοποθετηθεί σε σημείο που ο κόσμος θα έβλεπε τη θεά από τα δεξιά της. Η τεχνοτροπία δείχνει ότι ήταν έργο μιας εποχής κατά την οποία παρατηρείτο στροφή στον κλασικισμό.
Η Αφροδίτη της Μήλου θεωρείται ένα καταπληκτικό έργο της ελληνιστικής τέχνης, συνδυάζοντας αρμονικά τη γυναικεία ομορφιά και θηλυκότητα. Χρονολογείται γύρω στον 1ο αιώνα π.Χ. Άλλοτε θεωρείτο έργο του Πραξιτέλη, σήμερα όμως είναι σαφές ότι ο δημιουργός της είναι άλλος. Είναι σήμα κατατεθέν της Μήλου ή προσδιοριστικό στοιχείο του τουρισμού της και οπωσδήποτε ένα από τα σημαντικότερα αποκτήματα του Λούβρου.

...στο Λούβρο

Η Αφροδίτη της Μήλου έγινε Playmobil!
Ο Γάλλος φωτογράφος και κινηματογραφιστής Richard Unglik εμπνεύστηκε από τους διάσημους πίνακες ζωγραφικής και έργα τέχνης και έφτιαξε μια σειρά από φιγούρες Playmobil, όπως η Αφροδίτη της Μήλου, η Μόνα Λίζα, o Μυστικός Δείπνος, η Guernica αλλά και αυτοπροσωπογραφία του Βαν Γκονγκ και τον διάσημο πίνακα της Μέριλιν Μονρόε του Άντι Γουόρχολ.
Ο φωτογράφος επανέφερε τις διάσημες μορφές, ντύνοντάς τες με κουστούμια και αξεσουάρ από τους γνωστούς πίνακες. Μόλις φωτογράφισε κάθε στοιχείο προσεκτικά, χρησιμοποίησε λογιστικό γραφικών για να ολοκληρώσει την ανασύσταση. Οι είκοσι μεγάλου μεγέθους μορφές του εκτέθηκαν στο Château de Chillon της Ελβετίας από τις 7 Φεβρουαρίου μέχρι τις 25 Μαΐου 2014. 

Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2016

ΕΡΕΧΘΕΙΟ - ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ



Το Ερέχθειο αποτελεί τον ιερότερο τόπο λατρείας στην Αθήνα. Εκεί λατρεύονταν εκτός από την Αθηνά, ο Ποσειδώνας, ο Ήφαιστος, ο Κέκροπας (ο μυθικός πρώτος βασιλιάς της Αθήνας) και οι τοπικοί ήρωες Ερεχθέας και Βούτης. Όλη η ιστορία της πόλης συμπυκνωνόταν σε αυτό το σημείο. Απομεινάρια της διαμάχης μεταξύ Αθηνάς και Ποσειδώνα για την κυριότητα της πόλης είναι η ελιά που χάρισε η θεά στην πόλη και βρίσκεται στα δυτικά του κτιρίου και τα ίχνη της τρίαινας του Ποσειδώνα στον βράχο απ΄όπου ανέβλυσε αλμυρό νερό. Ακόμα, κάτω από την βόρεια πρόσταση του Ερεχθείου βρίκεται η τρύπα όπου σύμφωνα με τον μύθο κατοικούσε το ιερό φίδι του Εριχθόνιου. Σε ένα από τα εσωτερικά δωμάτια φυλασσόταν το πανάρχαιο (ακόμα και για τότε) ξύλινο άγαλμα της Αθηνάς (ξόανο) για το οποίο λεγόταν ότι είχε πέσει στη γη (ως ένδειξη της παλαιότητάς του). Μπροστά του έκαιγε η περίφημη "άσβεστος λυχνία".
Το σημείο που χτίστηκε το Ερέχθειο δεν είναι καθόλου τυχαίο καθώς εκεί βρισκόταν και το Μυκηναϊκό ανάκτορο με όλα τα ιερά του. 
Το κύριο χαρακτηριστικό του Ερεχθείου, είναι η νότια πρόσταση των Καρυάτιδων, οι κίονες δηλαδή με τη μορφή γυναικών. Στον χώρο που περιέκλειαν θεωρούσαν ότι υπήρχε ο τάφος του Κέκροπα. 
 
Οι Καρυάτιδες σήμερα
Οι Καρυάτιδες είναι τοποθετημένες πάνω σε ένα πολύ υψηλό κρηπίδωμα (2,60 μ.), το οποίο είναι πλακοστρωμένο. Φορούν μακρύ ιωνικό χιτώνα που σκεπάζει τα πόδια, τα χέρια τους είναι σε ευθεία γραμμή και φέρουν στο κεφάλι τους ένα κάνιστρο, που παίζει τον ρόλο κιονόκρανου και στηρίζει τον θριγκό, ο οποίος είναι πλούσια διακοσμημένος.
Οι έξι Καρυάτιδες που κοσμούν σήμερα το Ερέχθειο είναι αντίγραφα γύψινα. Πέντε από τα πρωτότυπα αγάλματα εκτίθενται στο Μουσείο της Ακρόπολης, σε μια προσπάθεια να προστατευθούν από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Οι Καρυάτιδες στο μουσείο της Ακρόπολης

Η έκτη (δεύτερη από αριστερά Καρυάτιδα) αφαιρέθηκε από τον λόρδο Έλγιν και βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο.
Η μόνη και "έρημη" Καρυάτιδα στο μουσείο του Λονδίνου.
Πιθανολογείται ότι δημιουργός των Καρυάτιδων ήταν ο γλύπτης Αλκαμένης, μαθητής του Φειδία και το όνομά τους το πήραν ή από γυναίκες χωριού της Πελοποννήσου ή προς τιμήν της Καρυάτιδος Αρτέμιδος. Ο εξώστης με τις Καρυάτιδες αποτελεί αρχιτεκτονικό επίτευγμα και κοσμεί με μοναδικό και ευρηματικό τρόπο τον γυμνό τοίχο του κυρίως ναού.

Λίγο πιο δυτικά του Ερεχθείου βρισκόταν, στον ίδιο περίβολο, το Πανδρόσειο, μικρός ναός αφιερωμένος στην νύμφη Πάνδροσο, κόρη του Κέκροπα.
 

Δυτική άποψη. Στο κέντρο η ιερή ελιά της Αθηνάς. Δεξιά οι Καρυάτιδες και αριστερά μόλις διακρίνεται το Πανδρόσειο.


Άποψη από βόρεια. Αριστερά κυριαρχεί η ιωνική βόρεια πρόσταση ενώ δεξιά πίσω από τον περίβολο φαίνεται η οροφή του Πανδρόσειου. Στο βάθος ο Παρθενώνας.

Υποθετική αποκατάσταση των ζωγραφικών παραστάσεων που κοσμούσαν την ζωφόρο και τον τοίχο της βόρειας πρόστασης του Ερεχθείου.

Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2016

ΑΓΑΛΜΑ ΟΛΥΜΠΙΟΥ ΔΙΟΣ


Το Άγαλμα του Ολυμπίου Διός ήταν μία κολοσσιαία, καθήμενη μορφή του θεού Διός, περίπου 42 πόδια (13 μέτρα) ύψος, σμιλευμένη από τον Αθηναίο γλύπτη Φειδία, περί το 435 π.Χ. και τοποθετημένη μέσα στον Ναό του Διός, στο Ιερόν της Ολυμπίας. Ήταν ένα από τα πιο μεγαλοπρεπή μνημεία που κατασκευάστηκαν στην αρχαιότητα.


Φιλοτεχνήθηκε από τον διάσημο γλύπτη της εποχής, Φειδία γύρω στο 430 π.Χ. και τοποθετήθηκε ως λατρευτικό άγαλμα στον Ναό του Διός στην Ολυμπία στην αρχαία Ηλεία, δυτικά της Πελοποννήσου, κοντά στις όχθες του ποταμού Αλφειού.
Το σώμα του ήταν ξύλινο και εμποτιζόταν από ένα ειδικό υγρό για να μην αποξηρανθεί. Το ξύλο ήταν ντυμένο με στρώματα χρυσού και πλάκες ελεφαντοστού. Τα μάτια ήταν από πολύτιμους λίθους, ενώ ο μανδύας από χρυσό. Το δάφνινο στεφάνι στο κεφάλι, ήταν από πράσινο σμάλτο. Ο Δίας καθόταν σε έναν θρόνο που ήταν κατασκευασμένος από ελεφαντόδοντο, χρυσό, έβενο και άλλες πολύτιμες πέτρες. Στο δεξί του χέρι, κρατούσε ένα χρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς Νίκης, ενώ στο αριστερό του χέρι το σκήπτρο του, που ήταν κατασκευασμένο από παντός είδους μέταλλα και που έφερε στην κορυφή του έναν αετό, σήμα κατατεθέν του θεού. Αντίγραφα του χρυσελεφάντινου αγάλματος του Δία δεν βρέθηκαν ουσιαστικά ποτέ και την μορφή του μπορούμε να την γνωρίζουμε από τις απεικονίσεις σε νομίσματα των Ηλείων και τις περιγραφές του Παυσανία, του Στράβωνα και άλλων. Το άγαλμα συμπεριλαμβανόταν στα Επτά θάύματα του κόσμου και καταστράφηκε μάλλον στην Κωνσταντινούπολη από πυρκαγιά το 475 μ.Χ.
Η τοποθεσία είναι ιστορική, αφού από την αρχαιότητα εδώ διαδραματίστηκαν πολλές μάχες, και από το 1000 π.Χ. υπήρχε ο αρχαιότερος ναός της Ελλάδος αφιερωμένος στην Ήρα. Κοντά στον αρχαίο αυτόν ναό ήταν και το στάδιο των Ολυμπιακών αγώνων. Το 470 π.Χ. χτίστηκε εδώ ο μέγας Ναός του Διός, από τον Ηλείο αρχιτέκτονα Λίβωνα. 


Ο ναός του Δία σε αναπαράσταση και όπως σώζεται σήμερα

Το άγαλμα του Διός έγινε τόσο ξακουστό στην εποχή του, που πλήθος πολεμιστών το επισκέπτονταν για να το δουν. Επί αιώνες ήταν ένα από τα θεάματα που ο κάθε θνητός όφειλε να δει πριν πεθάνει. Το πάτωμα του ναού έμπροσθεν του αγάλματος, ήταν ολίγο βαθύτερο και γεμάτο με ελαιόλαδο, αντανακλώντας τα χρυσά τμήματα του Διός. Το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Διός, επισκευάστηκε από τον γλύπτη Δαμοφώντα τον Μεσσήνιο κατά το α΄ μισό του 2ου αιώνος π.Χ., επειδή παρουσίασε ρωγμές. Λέγεται μάλιστα, ότι το έκανε με ιδιαίτερη δεξιοτεχνία. Υπήρχαν μάλιστα και ειδικοί επισκευαστές του αγάλματος, οι λεγόμενοι «Στιλβωτές του Φειδίου», που κατοικούσαν στην Ολυμπία. Εκείνη την εποχή επικρατούσαν κλασικιστικές τάσεις στην ελληνιστική γλυπτική. Το άγαλμα πέρασε κάποιες περιπέτειες, αφού την εποχή του Ιουλίου Καίσαρος το χτύπησε κεραυνός, χωρίς όμως να του κάνει σοβαρή ζημιά.


Την ανάρτηση έκανε η μαθήτρια του Ε2 Βελετζέκη Γεωργία

Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2016

Η ΝΙΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ

Συντομο ιστορικό


Η Νίκη ήταν θεά της Ελληνικής μυθολογίας. Πατέρας της ήταν ο Πάλλαντας, μητέρα της η Στύγα, ενώ αδέρφια της ήταν ο Ζήλος, το Κράτος και η Βία. Σύμφωνα με τον μύθο, η Νίκη και τα αδέρφια της ήταν ακόλουθοι του Δία όταν εκείνος ανέβηκε στον θρόνο του στον Όλυμπο. Η Νίκη στέλνονταν από τον Δία είτε για να εξυμνήσει μία νίκη, είτε για να προσφέρει σπονδές, είτε για να στεφανώσει έναν νικητή. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι γλύπτες την απαθανάτιζαν πάντα σαν μια γυναίκα με τεράστια φτερά στην πλάτη της.

  • Περιγράψτε το γλυπτό
  • Γιατί άραγε ήταν τοποθετημένη σε πλώρη πλοίου; Γιατί έχει φτερά; 
  • Πώς φαντάζεστε ότι θα ήταν τα κομμάτια που λείπουν από το άγαλμα;
  • Πόσο μεγάλο θα ήταν αυτό το άγαλμα; 
  • Τι εντύπωση σου προξενεί σε σχέση με άλλα αγάλματα που ξέρεις;
  • Πού θα πρέπει να βρίσκεται σήμερα το άγαλμα και γιατί;
Η Νίκη της Σαμοθράκης που έχει ύψος 3,28 μ. (με τα φτερά) και 5,58 μ. με τη μαρμάρινη πλώρη πλοίου πάνω στην οποία είναι τοποθετημένο σήμερα, θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της ελληνικής τέχνης. Η θεά Νίκη παρουσιάζεται με τη μορφή μιας φτερωτής γυναίκας η οποία κατέβηκε από τον ουρανό, για να αναγγείλει τη νίκη στον στόλο που κέρδισε τη μάχη. Αναπαριστάνεται η στιγμή ακριβώς της προσγείωσης της θεάς, λίγο πριν αυτή σταθεί τελικά στην πλώρη του πλοίου, ενάντια στον δυνατό άνεμο που κάνει τα ενδύματά της να κυματίζουν. Το άγαλμα σμιλεύτηκε σε παριανό μάρμαρο, σε μέγεθος μεγαλύτερο από το φυσικό.
Στο δεξί χέρι της κρατούσε μάλλον μια σάλπιγγα, που θα την έφερε κοντά στα χείλη, ενώ στο αριστερό κρατούσε ίσως κάποιο λάφυρο ή τρόπαιο από τη μάχη.
Το πτυχωτό ένδυμα κολλά πάνω στο σώμα της σαν να είναι βρεγμένο. Το ένδυμα, που γλιστρά από τους ώμους της, κυματίζει πίσω της και τυλίγεται γύρω από τα πόδια της.
Τα δυνατά φτερά της θεάς μοιάζουν έτοιμα να την απογειώσουν ξανά. Παρά τους αιώνες που έχουν περάσει διατηρούν ακόμη και σήμερα μια αξιοθαύμαστη αναπαραστατική ακρίβεια.
Η κίνηση του έργου είναι σπειροειδής και η σύνθεσή του δίνει την εντύπωση ότι ανοίγεται οπτικά προς διάφορες κατευθύνσεις. Αυτό το πετυχαίνει ο καλλιτέχνης με τις οξείες γωνίες των φτερών, την προβολή του αριστερού ποδιού και την έμφαση που δίνει στο ένδυμα το οποίο κυματίζει ανάμεσα στα πόδια της θεότητας. Ο γλύπτης, από τον τρόπο με τον οποίο σκαλίζει το μάρμαρο, αποκαλύπτει το γυναικείο σώμα με μεγάλη δεξιοτεχνία και δίνει με έξοχο τρόπο την εντύπωση του λεπτού και βρεγμένου υφάσματος, που άλλοτε κολλάει στο σώμα και άλλοτε κυματίζει στον άνεμο.
Το μεγάλο αυτό έργο, το οποίο πιθανόν να χρησιμοποιούνταν ως βωμός, ήταν τοποθετημένο σε ανοιχτό και ψηλό χώρο κοντά στο ιερό. Σ’ αυτή τη θέση ίσως να υπήρχε μια μικρή τεχνητή λίμνη, μέσα στην οποία το πλοίο έμοιαζε να πλέει.

Σήμερα, η θαυμαστή θεά Νίκη με τα ανοιχτά φτερά δεσπόζει, ύστερα από την τελευταία της συντήρηση, στην κορυφή της μνημειώδους «σκάλας Daru», που με τα 32 σκαλοπάτια της οδηγεί στον πρώτο όροφο του Μουσείου του Λούβρου. 

 

Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2016

Ν. ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΣ - ΓΚΙΚΑΣ - ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Το έργο του Χατζηκυριάκου - Γκίκα θα μπορούσε να χωριστεί σε τρεις περιόδους. Στην πρώτη φάση, έως το 1938, επηρεάζεται από τον αναλυτικό κυβισμό («Σύνθεση με ρυθμικά αντικείμενα»). Στη δεύτερη περίοδο, έως τα μέσα της δεκαετίας του 1960, τα έργα του είναι πιο ρεαλιστικά και αποδίδουν τις τρεις διαστάσεις. Από τη δεκαετία του 1950 ο καλλιτέχνης δίνει έμφαση στη γεωμετρική σύνθεση.
 Το έργο του "Τα λαϊκά παιχνίδια" κατατάσσεται στις νεκρές φύσεις και παρουσιάζει μια σύνθεση αντικειμένων.

Τα λαϊκά παιχνίδια, 1937, λάδια σε καμβά
  • Ποια παιχνίδια διακρίνεις στον πίνακα; ποια αντικείμενα δεν είναι παιχνίδια;
  • Γιατί νομίζεις ότι ο καλλιτέχνης ονομάζει "λαϊκά" αυτά τα παιχνίδια;
  • Ποιας εποχής είναι τα αντικείμενα που απεικονίζονται; ποια υπάρχουν μέχρι σήμερα;
Βασικός άξονας της σύνθεσης αποτελεί ο οριζόντιος άξονας του τραπεζιού με τη διαγώνιο της μάσκας, του κανατιού, της κιθάρας και του αριθμητηρίου. Οπτικά, εάν παραβλέψουμε το αριθμητήριο, όλα τα άλλα αντικείμενα σχηματίζουν ένα τρίγωνο.
Η μάσκα, το κανάτι, η κιθάρα και το αριθμητήριο (άβακας) δημιουργούν μια έντονα διαγώνια σύνθεση, για να αποφευχθεί η μεγάλη στατικότητα. Τα χρώματα έχουν μια πρόθεση διακοσμητική και θυμίζουν πουαντιγισμό (κουκκίδες, στίγματα).
Η ισορροπία της σύνθεσης επιτυγχάνεται με τη διάταξη των αντικειμένων, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις επικαλύπτουν το ένα το άλλο, αλλά κυρίως παρατίθενται σε συμμετρικές αποστάσεις. Επάνω αριστερά αφήνεται ένα μικρό κενό στον τοίχο, για να «ανασαίνει» το έργο.
Οι σκιές στον τοίχο προσδίδουν όγκο, χώρο και ατμόσφαιρα στον πίνακα και συνδέουν χρωματικά τα διάσπαρτα αντικείμενα σε ένα ενιαίο σύνολο. 
Στο έργο υπάρχει ισορροπία του μέρους με το όλο. Τα αντικείμενα αποδίδονται σύμφωνα με τις αρχές του νατουραλισμού (πιστή αναπαράσταση της φύσης), σε αντίθεση με τα κυβιστικά έργα με τα οποία έγινε γνωστός ο καλλιτέχνης. Ο ρόλος αυτών των συλλογών είναι να διατηρηθούν στη μνήμη αντικείμενα που χάνονται και γίνονται πολύτιμα με την πάροδο του χρόνου. Τα αντικείμενα αυτά γεννούν αναμνήσεις, εικόνες και συναισθήματα που συνδέονται με ευχάριστες στιγμές του παρελθόντος. Το ίδιο συμβαίνει και με τη μεταφορά αυτού του θέματος σε έργο ζωγραφικής. Κυριαρχεί το συναίσθημα της ευχάριστης ανάμνησης σε ένα έργο χαρούμενο, αλλά και αρκετά νοσταλγικό.